#HeryerdenEğitim
Kaynaklı Çelik Boru Üretiminde Girdap Akımları Testi
Giriş
Doğalgaz, Su, Sanayi, Otomotiv ve İnşaat sektöründe kullanılan çelik boru üreticileri günümüzün rekabetçi dünyasında, kaliteli ürün üretmek için yüksek kaliteli hammadde ve güvenilir boru makinası üreticileri ile çalışmayı tercih etmektedirler. Zorlu rekabet koşulları bazı durumlarda üreticileri zorlasa da, ürünlerin kalitelerinin devamlılığını sağlamayı ve alıştıkları tedarikçiler ile yollarına devam etmeyi tercih ederler. Ancak çelik boru üretimi yaparken en iyi araçlara sahip olsanız dahi bazen kaynak üzerinde veya hammadde üzerinde gelen bazı beklenmeyen kusurlar sebebi ile ürün kalitelerinde kayıplar meydana gelmektedir. Bu kayıplar, hem hammadde kaybına hem de zaman kaybına sebebiyet vermektedirler. Maddi kayıpların yanında, bu kusurların müşterilere gitmeden önce tespit edilememesi güven ve prestij kaybına, tekrarlanması ise müşteri kayıplarına sebep olabilmektedir. Boyuna dikişli kaynaklı boru üretiminde Girdap Akımları test yöntemi kullanarak, çelik borunun kullanım bütünlüğünü bozmadan, üretim hızı üzerinde herhangi bir düşüş gerçekleşmeden, kaynak bölgesi ve tam gövde tahribatsız testleri başarıyla yapılmaktadır.
Hangi Boru İmalatlarında Kullanılır
ERW ve HF kaynaklı imalat yöntemleriyle imal edilen bu çelik boru grubu, kaynağın hemen ardından dış çapak veya iç/dış çapak alma işlemlerine tabi tutularak kaynak bölgesi yüzeyi temizlenir. Kalibre makaralarından geçen çelik boru nihai çapına ulaşarak, uçar testere vasıtasıyla kesilerek sonraki işlemlere hazır hale getirilir. Çelik boru üretiminde kaynak bölgesi soğuduktan sonra kalibre öncesi veya kalibre sonrası uygun bobin ve ekipmanlar ile bu testleri gerçekleştirebilmekteyiz.
Boru fabrikalarında inline ve offline olarak çalışabilen girdap akımları test sistemleri uygulamaları yapılmaktadır. Bu uygulamalar ile inline sistemlerde imalat parametreleri ve ürün kalitesi kontrol edilirken, offline sistemlerde boy kesilmiş ürünlerin nihai testlerini yapmaktadırlar.
Girdap Akımları Test Standartları Uluslararası Standartları:
Bu standartlardan en bilinenleri ASTM, API, BS, JIS, ETTC, ENEL, DIN, SEP 1925 /1917 /1914, EN 10246’dır. Ülkemizdeki uygulamalarda en çok kullanılan ise API, SEP 1917 ve EN 10893 standartlarıdır.
Girdap Akımları Prensipleri
Girdap akımları genellikle yüksek frekanslı, alternatif elektrik akımları tarafından herhangi metalik malzeme yüzeyinden içeriye doğru indüklenen elektrik akımlarıdır. Malzeme yüzeyinde oluşan bu akım çatlaklar veya süreksizlikler tarafından kesilirler. Girdap akımları akım çizgileri daireseldirler ve, yuvarlak, segment, prob tipi bobinler kullanılarak oluşturulurlar.
Kendi manyetik alan çizgilerini oluşturan girdap akımları, süreksizlik veya çatlaklar tarafından kesilmeye uğrarlar. Kesilen bu akımların büyükleri tespit edilerek, elektronik olarak şiddetleri oranında sinyallere çevrilirler ve cihaz ekranında kusurun boyutuna ve kestiği girdap akım şiddetine bağlı olarak farklı yüksekliklerde görünür.
Bu tür bir testin yönetimin tek limiti, oluşan hatanın malzemenin tüm boyunda aynı şekilde ilerliyor olmasıdır. Pratikte, hataların büyük bir çoğunluğu sonludur ve tespit edilebilmektedir. Boru üzerinde sınırlı süreli devam eden kusurlar için, “mutlak” tip sarım kullanılarak bu tip hataların tespitleri yapılır. Çelik boru uygulamalarında “mutlak” kanalın tespit ettiği hata tipleri kaynak üzerinde gerçekleşen kaynak açıklıklarıdır.
Resim 1. Inline Test Uygulaması
Resim2. Offline Test Uygulaması
Offline testler tam gövde olarak tabir edilen full body olarak test edilirler. Online testler ise 2 farklı biçimde uygulanabilmektedir. Bunlardan ilki kaynak ve ısıdan etkilenmiş bölgenin test edildiği bölgesel eddy current testi yani, Segment Bobinler ile yapılırlar, full body testleri ise yuvarlak bobinler ile tüm gövdeyi çevreleyen bobinler ile yapılırlar. Profil üreticileri için ise sadece kaynak bölgesinin sağlamlığını test eden prob tipi test bobinleri ile hassas ve sağlıklı testler yapılmaktadır.
Resim3. Segment Bobinler ile Kaynak Bölgesi Testi
Segment bobinler ile dış çapı 10mm’den başlayan borular ile 520mm’ dış çapa ulaşan boruların kaynak bölgesi testleri yapılabilmektedir. Bu test yöntemi ile kaynak üzeri ve Isıdan etkilenmiş bölge üzerinde ki hatalar, delikler, soğutma sırasında oluşan çatlaklar, kaynak açıklıkları, malzemenin kalınlığına ve çalışılan frekansa bağlı olarak, kaynak kökünde boşluklar ve sarkmalar gibi gözle görülemeyen kaynak hataları otomatik test sistemlerimiz ile tespit edilebilmekte ve hatalı bölgenin boya ile işaretlemesi yapılabilmektedir
Resim4. Full body test sistemi
Full Body (tüm boru gövdesi) muayenelerinde ise bu değer üretilebilen en küçük borulardan başlayarak 230mm’ye kadar çıkabilmektedir. Bu aralıkta her bir boru üretimi için müşterilerimizin talepleri doğrultusunda yuvarlak bobin ve kılavuz takımlarımızı üretebilmekteyiz. Her geçen gün kendini geliştiren Prüftechnik, müşterilerinin saha içinde ki ihtiyaçları doğrultusunda tasarımlarını geliştirerek müşterilerinin memnuniyetini ve mutluluğunu arttırmaya devam etmektedir.
PRÜFTECHNİK, Müşterilerinin taleplerini ve ihtiyaçlarını baz alarak oluşturduğu sistemler ve çözümler ile Boru makinasının üretim aralıklarına uygun manyetizasyon üniteleri seçilerek, kılavuz ve bobinlerle sağlıklı testler gerçekleştirebilmekteyiz.
Eddychek 5 Girdap Akımları cihazlarının tamamı boru üretim makinaları sinyal alışverişleri yaparak iletişim halinde çalışmakta, tüm kalibrasyon ve müşteri bilgilerinizi de kayıt edebildiğiniz Eddychek 5 yazılımı sayesinde üretim bilgilerinizi kontrol altına almaktadır. Ürettiğiniz her bir boru için hatalı ve sağlam ürünlerin istatistiksel verilerini kullanıcıların bilgisine sunmaktadır.