#HeryerdenEğitim
Titreşim Rehberi #14
Fanlar
Standart süreç uygulamalarında karşılaştığımız fanların birçoğu, eksenel akışa sahip veya santrifüj tip fanlardır. Otomotiv boya atölyeleri gibi yerlerde bulunan bu tip fanlar, kanatlarında eşit olmayan şekilde kir ve parçacık biriktirmeye açıktırlar. Partikül birikmesi fan balanssızlığına yol açmaktadır. FFT spektrumları bunun gibi operasyonel problemleri hızlıca gösterebilmektedir. Fanlar aynı zamanda kayış kaynak sistemlerine de sahiptirler ve bu sistemlerdeki arızalar da önceki sayfalarda gösterildiği gibi titreşim karakteristiği ile birlikte FFT grafiklerinde gözükebilir.
Ancak analizler sırasında, balanssızlık, hizasızlık olmadığı durumlarda eğer yükselmiş titreşim seviyesi gözlemlenirse bu fanda mekanik bir arıza olabileceğini göstermektedir. Bu, çatlak, kopmuş veya aşınmış kanatlardan kaynaklanan bir problem olabilir. Bu problemin kaynağını bulabilmek için analiz yapan kişinin kanat geçiş frekansını (fBP) bilmesi gerekir. Bu frekans, basitçe kanat sayısının fan deviri ile çarpımı sonucu bulunabilir.
9 tane kanada ve emiş yuvasında 3 destek dikmesine sahip bir fanın kanat geçiş frekansı hesaplaması:
3 destek dikmesi x = 3
9 kanat Bn = 9
Şaft hızı N = 600 d/d
fBP * x = N * Bn * x = 600 * 9 * 3
Geçiş frekansı = 16,200 d/da
Aerodinamik ve hidrolik kuvvetler
Bu, hem fan hem de pompa makine dizilerini etkileyebilecek, hava ve sıvıların hareketinin yapılar içinde ilerlerken yarattıkları etki ile ilişkilidir. Problemler, kavitasyon veya türbülans olmak üzere iki kategoriye ayrılabilir. Aşağıdaki örneklerde de görüldüğü üzere ikisinin de FFT spektrumu farklıdır.
