Rulman Dış Bilezik Arızası
Özgün Yakar • Yusuf ihtiyaroğlu • Onur Yürek • Ahmet Gülsever

Bu vakadaki ölçümler yeni nesil titreşim ölçüm cihazı VIBSCANNER 2 ile piayasadaki diğer standart cihazlara göre 3 kat daha hızlı alınmıştır!
•Türkiye’de hizmet veren bir fabrikada bulunan pompaların ölçülmesi amacıyla servis hizmeti verilmiştir. Alınan ekipman bilgilerine göre, cihazda rota hazırlanıp pompaların titreşim ölçümü ve analizi yapılmıştır.
•Hazırlanmış olan rotada, ölçülen her noktadan hız spektrumu, ivme spektrumu, zarf spektrumu ve ivme zaman dalga formu gibi ölçüm görevleri kullanılmıştır.
•Ölçümlerde Vibscanner 2 adlı titreşim ölçüm cihazı kullanılmıştır.
•2018 yılının Nisan ayında yapılan ölçümlerde devri, invertorle kontrol edilen motor-pompa adlı ekipmanlardan alınan zarf spektrumu ve ivme zaman dalga formu ölçümlerinde rulman dış bilezik arızası görülmüştür.
•Rulman dış bilezik arızasının görülmesinin ana nedeni, değişken devirli ekipmanlarda devrin değişmesine bağlı olarak, motorun statoru ile rotoru arasında oluşan elektriksel akımın rulman üzerinden geçmesiyle beraber rulmanın dış bileziğinde periyodik olarak çizikler oluşturmasıdır. Bu çizikler çok düzenli olup birbirlerine çok yaklaşıktır. Bu duruma Fluting denir. Bu duruma alınabilecek önlem olarak izoleli rulmanların kullanılması önerilmektedir. Seçilecek izoleli rulmanların stator ile rotor arasında oluşan elektriksel akıma karşı yüksek direnç göstermeleri gerekmektedir.
•Yapılan bir çalışmada 1150 AC tip motorların durumu izlenmiştir. Motorların %25’inde, 18 aydan daha kısa bir sürede stator ile rotor arasında oluşan elektriksel akımdan dolayı ,rulman arızası olduğu görülmektedir. Geriye kalan motorlardan %65 ‘inin 2 sene içinde rulmanda oluşan elektriksel akımdan dolayı rulmanının arızalandığı görülmektedir. (http://www.idcusa.com/contentonly.aspx?file=/documents/practicalguidetobearingdamage_Toshiba.pdf: Bu makaleden alıntı yapılmıştır.)
•İleriki bölümlerde, rulman dış bilezik arızası teşhisi konulan ölçümleri ve fluting konusunda yapılan araştırmaları içeren kaynakları bulabilirsiniz.

MNDEV Zarf Spektrumu / 25.04.2018 tarihli ölçüm

MNDEV İvme Zaman Dalga Formu / 25.04.2018 tarihli ölçüm

MDEH Zarf Spektrumu / 25.04.2018 tarihli ölçüm

MDEH İvme Zaman Dalga Formu / 25.04.2018 tarihli ölçüm

Kullanılan Cihaz
•Alınan ölçümler Vıbscanner 2 titreşim ölçüm cihazı ile alınmıştır.
•Ölçümler motor-pompa adlı makine dizisinden alınmıştır.
•Omnitrend Center 2.3 adlı yazılımda, ölçülen ekipmanlara ait her noktadan hız spektrumu, ivme spektrumu(Yüksek frekanstaki titreşimleri görmek adına) ,zarf spektrumu(darbe yaratan titreşimleri görebilmek adına) ve ivme zaman dalga formu gibi yüksek çözünürlüklü ölçüm görevleri oluşturulmuştur. Aşağıda ölçüm görevlerine ait ayarlar gösterilmektedir:

Değiştirilen dış bilezik arızalı rulman
